خودروسازی یکی از صنایع مهم و بزرگ در کشور است. قصد داریم راجع به “صنعت صنعت ها” صحبت کنیم. یک خودرو به طور میانگین از ۲۰ الی ۴۰ هزار قطعه تشکیل شده است. قطعات مختلفی که هر کدام از متریال های مختلف و روش های تولید گوناگون ساخته می شوند.
در سال های اخیر با رشد صنعت خودرو سازی، روش های تولید بهینه و اقتصادی و استفاده از مواد اولیه کارآمد تر و پیشرفت روز افزون پلیمرها تحولات محسوسی در خودروسازی پدید آمده است. توسعه روز افزون پلیمرهای پیشرفته با عملکرد بالا استفاده از آنها را در صنعت خودروسازی اجتناب ناپذیر کرده است. از ویژگی های مهم پلیمرها در صنعت خودروسازی می توان به کاهش وزن خودرو همراه با دوام بالاتر، مقاومت در برابر خوردگی، چقرمگی، انعطاف پذیری و کارایی بالاتر با صرف هزینه کمتر اشاره کرد. در ادامه این مطلب با بعضی از پلیمرهای پرمصرف در صنعت خودروسازی و ویژگی های آنها آشنا می شویم:
پلیمرهای مهندسی در خودروسازی
PP پلی پروپیلن (Polypropylene):
پلی پروپیلن از لحاظ شیمیایی بسیار مقاوم و تقریبا غیر قابل نفوذ است. ازین پلیمر به طور گسترده ای در صنعت خودروسازی استفاده می کنند.
کاربرد PP در خودروسازی:
ضربه گیر، مخازن شیمیایی، عایق کابل، جعبه باتری، بطری، قوطی های بنزینی، فرش های داخلی و خارجی
PUR پلی اورتان (Polyurethane):
پلی اورتان یک پلیمر الاستومری است که از خصوصیات فیزیکی استثنایی شامل چقرمگی ، انعطاف پذیری و مقاومت در برابر سایش و دما برخوردار است. پلی اورتان محدوده سختی گسترده ای دارد، از پاک کن نرم تا توپ بولینگ سخت. سایر خصوصیات پلی اورتان شامل انعطاف پذیری بسیار بالا، ظرفیت تحمل بار بالا و مقاومت فوق العاده در برابر آب و هوا، ازن، اشعه، روغن، بنزین و بیشتر حلال ها است.
کاربرد پلی اورتان:
فوم انعطاف پذیر برای صندلی، پانل های عایق، چرخ ها و لاستیک های الاستومری، بوش سیستم تعلیق خودرو، کوسن ها، ترکیبات گلدان های برقی، قطعات پلاستیکی سخت.
PVC پی وی سی (Poly-Vinyl-Chloride):
PVC از انعطاف پذیری خوبی برخوردار است، مقاوم در برابر شعله است و از پایداری حرارتی خوب، براقیت بالا و محتوای بدون سرب برخوردار است. ترکیبات قالب سازی پلی وینیل کلراید را می توان اکسترود شده، قالب تزریق، قالب سازی شده، تقسیم بندی کرد تا انواع زیادی از محصولات اعم از سفت و سخت و یا انعطاف پذیر بسته به میزان و نوع پلاستیک را تولید کرد.
کاربرد PVC در خودروسازی:
پانل های ابزار خودرو، ضخیم شدن کابل های برقی، لوله ها، درها
ABS ای بی اس (Acrylonitrile butadiene styrene):
ABS آکریلونیتریل بوتادین استایرن یک کوپلیمر است که با استفاده از پلیمر سازی استایرن و آکریلونیتریل در حضور پلی بوتادین ساخته می شود. استایرن به پلاستیک یک سطح براق و غیرقابل نفوذ می دهد. بوتادین، یک ماده لاستیکی حتی در دماهای پایین و با قابلیت انعطاف پذیری را فراهم می کند. برای بهبود مقاومت در برابر ضربه، چقرمگی و مقاومت در برابر گرما می توان تغییرات مختلفی انجام داد.
کاربرد ABS در خودروسازی:
قطعات بدنه خودرو، داشبورد، قالپاق
PA پلی آمید (Polyamide, Nylon 6/6, Nylon 6):
پلی آمید ۶/۶ یک نایلون با کاربردهای فراوان است که می تواند هم قالب سازی و هم اکسترود شود. پلی امید ۶/۶ از خواص مکانیکی خوبی برخوردار بوده و در برابر سایش مقاومت دارد. غالباً در هنگام نیاز به هزینه کم، استحکام مکانیکی بالا، مواد سفت و پایدار استفاده می شود. نایلون جذب آب بالایی دارد و در محیط های آبی متورم خواهد شد.
کاربرد پلی آمید در خودروسازی:
چرخ دنده ها، بوش ها، یاطاقان ها، پوشش های ضد آب و هوا
PS پلی استایرن (Polystyrene):
پلی استایرن به طور طبیعی روشن است. پلی استایرن مقاومت شیمیایی و الکتریکی بسیار خوبی دارد. درخشش خاصی دارد. از این پلاستیک به راحتی می توان برای ساخت قطعاتی که مقاومت کمی در برابر نور UV دارند استفاده کرد.
کاربرد پلی استایرن در خودروسازی:
لوازم جانبی ، دکمه ها ، اتصالات ماشین ، پایه های صفحه نمایش.
PE پلی اتیلن (Polyethylene):
پلی اتیلن دارای مقاومت بالا در برابر ضربه و چگالی کم است. پلی اتیلن یک ترمو پلاستیک است و به ویژه در مواردی که مقاومت در برابر رطوبت و هزینه کم مورد نیاز باشد بسیار مفید است.
کاربرد پلی اتیلن در خودروسازی:
بدنه خودرو (تقویت شده شیشه ای)، عایق الکتریکی
POM پلی استال (Polyoxymethylene):
POM از سختی، استحکام و مقاومت بسیار خوبی برخوردار است. این خواص در دماهای پایین پایدار هستند. POM همچنین از نظر شیمیایی و مقاومت در برابر سوخت بسیار مناسب است. پلی استال از مقاومت سایشی خوبی نیز بهره می گیرد.
کاربرد پلی استال در خودروسازی:
تریم های داخلی و خارجی، سیستم های سوخت، چرخ دنده های کوچک
PC پلی کربنات (Polycarbonate):
پلی کربنات آمورف ترکیبی منحصر به فردی از سختی و چقرمگی را ارائه می دهد. پلی کربنات دارای خزش، مقاومت به ضربه، خواص نوری و مشخصه های الکتریکی و حرارتی عالی است. به دلیل مقاومت فوق العاده ای که دارد، این ماده برای ضربه گیر خودرو، کلاه ایمنی و جایگزین شیشه ضد گلوله است.
کاربرد پلی کربنات در خودروسازی:
ضربه گیر ، لنزهای چراغهای جلو
PMMA پلکسی گلس (Acrylic):
پلکسی گلاس یک ترموپلاستیک شفاف است که اغلب به عنوان یک جایگزین سبک یا مقاوم برای شیشه استفاده می شود. ارزان تر از پلی کربنات است اما از لحاظ خراشیدگی و خرد شدن در درجه پایین تری قرار دارد.
کاربرد پلکسی گلاس در خودروسازی:
پنجره، صفحه نمایش
PBT پلی بوتیلن ترفتالات (Polybutylene terephthalate):
PBT یک ترموپلاستیک است که به عنوان عایق در صنایع برق و الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرد. مقاومت شیمیایی و حرارتی بالایی دارد. همچنین غیر قابل اشتعال است.
کاربرد PBT در خودروسازی:
دستگیره درب، ضربه گیر، اجزای کاربراتور
PET پلی اتیلن ترفتالات (Polyethylene Teraphthalate):
PET بیشتر برای ساخت الیاف مصنوعی و بطری های پلاستیکی استفاده می شود.
کاربرد پلی اتیلن ترفتالات در خودروسازی:
محفظه برقی و دنده ای برف پاک کن، نگهدارنده چراغهای جلو، پوشش موتور، محفظه اتصال
ASA اکریلونیتریل استایرن اکریلات (Acrylonitrile styrene acrylate):
ASA مانند ABS، دارای مقاومت و استحکام بسیار خوب، مقاومت شیمیایی خوب، پایداری حرارتی، مقاومت عالی در برابر آب و هوا و براقیت بالا است. مراقب باشید این مواد را نسوزانید زیرا باعث تولید گازهای سمی می شوند.
کاربرد ASA در خودروسازی:
فضای داخلی، قطعات داخلی خودرو